Bebeğiniz artık yaklaşık bir bezelye boyutunda (4 – 7 mm). Üstelik yakında gelişecek olan bacak ve kollarında minik tomurcukları andıran oluşumlar var. Neredeyse vücudunun geri kalanıyla aynı boyutta olan başının içinde beyni gelişmekte, kalp de dahil olmak üzere vücudundaki hayati organlar şekil almaya başlamaktadır. Kalbi her ne kadar toplu iğne başı kadar olsa da kalbi atmaktadır ancak bu henüz ultrasondan duyulmaz. Bu hafta itibariyle bebeğin yüz özellikleri de gelişmeye başlar. Fetüsün dişleri ve ince tabaka derisi vardır.
Vücudunuz
Göğüslerinizin ne denli büyüdüğünü fark etmek sizi şaşırtabilir. Özellikle öncesinde küçük göğüs ölçülerine sahip anne adayları bu durumdan mutluluk duyabilir ancak bu dönemde aynı zamanda göğüsler normalinden daha fazla hassas olabilir.
Artan kan hacmi vajina ve vulva bölgesinin daha koyu renkli görünmesine neden olur.
Gebelik hormonlarının (hCG) üretimi artmaya devam ettiği için mide bulantısı ve yorgunluk hâli devam edebilir. Tansiyonunuz hamile olmadığınız döneme göre daha düşüktür, bu da kendinizi sersem hissetmenize neden olabilir.
Ekstra projesteron ve diğer hormonlar da yorgun ve huysuz olmanızı sağlar ya da kendinizi normalinden daha farklı hissedebilirsiniz. Doktorunuz aksini söylemediği sürece egzersizi bırakmanıza gerek yoktur. Aksine, egzersiz yapmak, kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olur.
Bu Hafta Yapılması Gerekenler
İlk randevunuzu ayarlayın: İlk muayene genelde bilgilendirme odaklıdır; neler yapıp, neler yapmamanız gerektiği konusunda bilgilendirilirsiniz. Benzer şekilde sonraki muayenelerinizin ne zaman olacağı da ilk randevunuzda belirlenir.
Randevunuzda orak hücreli anemisi ve talasemi de dahil olmak üzere antenatal tarama testleri, HIV, Hepatit B, frengi ve Down sendromu gibi durumların tespitleri için gerekli olabilen taramalar ve bu taramaların faydaları ve riskleri hakkında bilgilendirileceksinizdir.
Bu randevunuzda aynı zamanda genel olarak yaşam tarzınız ve beslenme şekliniz hakkında da konuşulur. Hamile kalmaya çalışırken folik asit kullanmaya başlamadıysanız bunu hamileliğinizin 12. haftasına kadar almanız gerekir. Doktorunuz hamileliğiniz boyunca D vitamini almanız konusunda da size bilgi verecektir.
Öncesinde preeklampsi, erken doğum veya önceki gebeliklerinizde başka bir komplikasyon yaşadıysanız veya enfeksiyon geçirdiyseniz, doktorunuzu konuyla ilgili bilgilendirin. Benzer şekilde, diyabet veya yüksek tansiyon gibi herhangi bir kronik hastalığınız varsa; aileniz veya sizin önceki gebeliklerinde spina bifida (ayrık omurga) gibi bir anormallik ortaya çıktıysa; orak hücre ya da kistik fibrozis gibi kalıtsal bir hastalığa sahipseniz doktorunuza detaylı bilgi vermeniz hayati önem taşır.
Aşırı sıcak suyla banyo yapmaktan kaçının: Bu durum sauna ve hamam için de geçerlidir. Çok aşırı sıcak ortamlar düşük veya fetal bozukluklara öncülük edebilir.
Mide bulantılarınızı rahatlatın: Aynı zamanda sabah bulantıları olarak bilinen mide bulantıları aslında günün herhangi bir saatinde yaşanabilir. Bu bulantılara sebep olan en önemli etken birinci trimester döneminde kanda bulunan ve bir tür hamilelik hormonu olan Beta hCG hormonudur.
Bu hormonun yanı sıra büyüyen rahminiz, yavaşlayan sindirim sisteminiz, artan mide asidi midenizin kolayca bulanmasına neden olur.
Neyse ki, bu semptom genelde hamileliğin 12. haftası sonrasında kaybolur ancak bazı anne adaylarında bu durum ne yazık ki daha uzun süreli yaşanabilir. Aşağıdaki tüyolar mide bulantılarının azalmasına yardımcı olabilir:
- Yorgunluk mide bulantılarını daha kötü hâle getirir, dolayısıyla mümkün olduğunca dinlenmeye özen gösterin.
- Çantanızda tuzlu kraker bulundurun ve gün içerisinde bu krakeri azar azar atıştırmaya çalışın.
- Zencefil mide bulantılarına iyi gelir, dolayısıyla zencefilli gazoz veya zencefilli çay içmek faydalı olacaktır.
- Temiz hava alın. Sıcak ve kalabalık yerlerden kaçının. Bulunduğunuz yerde camları açarak içeri temiz hava girmesini sağlayın.
- Gün içerisinde yeterince sıvı tüketin. Kafeinli ve şekerli içeceklerden mümkün mertebede uzak durun.
- Çantanızda poşet bulundurun. Dışarı mide bulantısı yaşarsanız bu poşeti kolayca kullanabilirsiniz.
- Çantanızda kolonya bulundurmak da faydalı olacaktır. Midenizin bulandığını hissettiğiniz an ellerinize ve yüzünüze çok az kolonya sürmek iyi hissetmenize yardımcı olur.
- Naneli sakız veya naneli şeker de kullanabilirsiniz.
- Baharatlı ve yağlı yiyeceklerden uzak durun.
- Mide bulantısına sebep olan kokulardan ve yiyeceklerden kaçının.
- Özellikle istifra ettiyseniz bol su için.
- Yapılan araştırmalara göre B6 vitamini gebelikte yaşanan mide bulantısını rahatlatmaktadır. Doktorunuza B6 vitaminin kullanımı hakkında danışın.
Tüm bunları denemenize rağmen mide bulantılarınız geçmiyorsa ve vücudunuzda daha fazla sıvı kaybı yaşıyorsanız hiperemezis gravidarum söz konusu olabilir. Böyle bir durumda mide bulantısı ve istifra şiddetli bir şekilde hamileliğin 14 ila 16. haftalarına kadar sürebilir.
Vücudunuzda 24 saat boyunca yiyecek veya sıvı tutamıyorsanız, kilo kaybediyor veya kendinizi devamlı sersem gibi hissediyorsanız doktorunuza danışın. Doktorunuz durumunuzu gözlemleyerek size uygun ilaçları reçeteye yazacak ve mide bulantılarınızı kontrol altına almaya çalışacaktır.
Vücudunuzda aşırı bir sıvı kaybı söz konusu olduysa hastaneye yönlendirilebilir ve burada size serum verilebilir.
Yediklerinize dikkat edin: Yiyeceklerinizi iyice pişirin ve bunları tüketmeden veya pişirmeden önce iyice yıkayın.
Keyifli vakit geçirmeye çalışın: Birinci trimester döneminde kendinizi aşırı yorgun veya depresif hissediyor olabilirsiniz ancak ara ara dışarı çıkıp sosyalleşmeye çalışmanız kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olur. Anne adayı olarak kendinizi ne kadar iyi hissederseniz, gebelik sürecini o kadar rahat geçirirsiniz, bu da doğrudan bebeğinizi ve hatta onun gelişimini etkiler.
Hamileliğin ilerleyen dönemleri ve doğumdan sonra kendinize ve sosyalleşmeye çok fazla vakit ayıramayacağınız için gebeliğin ilk dönemlerinde keyif aldığınız işleri yapmak, sevdiklerinizle vakit geçirmek, hobilerinize zaman ayırmak faydalı olacaktır.
Bebeğinizin güvenliği önceliğiniz olsun: Tuvalet temizlemek, kedinizin kumunu değiştirmek, yerleri eğilerek silmek artık size göre değil. Bebeğinizin sağlığıyla birlikte kendi sağlığınızı da riske atacak tüm kimyasallardan ve bakteri üreten ortamlardan kaçının. Ağır yükler taşımayın, hızlı hareketlerden kaçının. Hamileliğin size tanıdığı hakları gönül rahatlığıyla kullanın ve yardım istemekten çekinmeyin. Henüz karnınız belirgin olmasa bile hamile olduğunuzu söylediğinizde insanlar size yardım edecektir.
Doktorumu Ne Zaman Aramalıyım?
Aşağıdaki belirtilerden herhangi birisini yaşıyorsanız derhal doktorunuzu arayın:
- Vajinal kanama
- Vajinadan gelen sıvı
- Şiddetli karın veya pelvik ağrısı
- Yüksek ateş
- Görmede bulanıklık
- Şiddetli baş ağrısı
- El, yüz ve parmaklarda birden meydana gelen şiddetli ödem
- İdrar yaparken yanma veya ağrı
İkiz Gebeliklerde 6. Hafta
Birden fazla bebeğe hamileyseniz belli başlı gebelik komplikasyonlarının gelişme riski yüksektir. Bu komplikasyonlar hakkında doktorunuzla görüşmeniz faydalı olacaktır. Komplikasyonlar genel hatlarıyla şu şekildedir:
- Anemi
- Preeklampsi
- Gebelik diyabeti
- Vajinal kanama
- Gebeliğin intrahepatik kolestazı
- İkiz-ikiz transfüzyon sendromu (bebeklerden birine diğerine göre daha fazla kan gitmesi)
- Erken doğum
- İntrauterin gelişme geriliği
İkiz bebeklere gebeyseniz hamilelik süreciniz normal gebeliklerden biraz daha farklı ele alınacaktır. Örneğin, daha fazla muayene edilmeniz gerekebilir, belli başlı kısıtlamalar gerekli görülebilir veya sezaryen yoluyla daha erken bir doğum planlanabilir. İkiz gebelere hamile olan anne adayları genelde daha fazla kilo alır. Bu artış yaklaşık 17 ila 24 kilo arasıdır. Benzer şekilde daha fazla besin değerlerine ihtiyaç duyabilirsiniz. Bunlar aşağıdaki değerleri de içerir:
- Folik asit
- Kalsiyum
- Demir
- Protein